Met Het Dwaallicht (1946) zou Willem Elsschot zijn geestelijke of zelfs literaire testament hebben geschreven. In de vele beschouwingen over de novelle wordt steevast gewezen op het symbolische einde van het verhaal, waarin Frans Laarmans en zijn 'drie zwartjes' tot de conclusie moeten komen dat hun zoektocht naar de mysterieuze Maria Van Dam op niets uitloopt: 'Zij is als een beeld dat men in 't water ziet. Als men het grijpen wil is er niets. Of zooals de lichten in het moeras. Men kan ze naloopen, doch men achterhaalt ze niet.' Toch is de zoektocht niet tevergeefs: zij levert het besef op dat het geluk alleen gevonden kan worden in de aanvaarding van het leven zoals het komt. Met dit 'bitterzoete compromis' neemt Laarmans weer plaats achter zijn krant, en neemt Elsschot afscheid van de literatuur.
Hoe kom je in de hel? Vlak bij de supermarkt staat de bus, al wekt het verhaal van de chauffeur de indruk dat hij bij een eerdere gelegenheid verongelukt is. In de hel ligt Voorburg of Voorborgh, een onaantrekkelijk mijnstadje waar het altijd sneeuwt en waar het grauwe dagelijks leven slechts wordt onderbroken door duistere machinaties van diverse facties. Behalve de plaatsnaam herinnert er niet veel aan de hel: zo nu en dan een invalide met een afgeknotte vlerk, die nog aan de grote slag om Yperen heeft deelgenomen; ook zijn er excursies naar de helse kringen, maar daar blijken de martelingen in onbruik te zijn geraakt. Zelfs wordt een begin gemaakt met het verlossen van in beton gegotenen om medestanders te vinden in revanche-gedachten jegens de hemel. Maar als de hoofdpersoon na een verwarrende reis is aangekomen in het hotel waar God verblijft, blijken de vroegere vijanden in een naburig rusthuis te zitten. Inferno is ook een boek waarin de hoofdpersoon de helse, hemelse en in het algemeen religieuze bestanddelen van zijn eigen ziel op ongedwongen wijze de revue kan zien passeren. Wanneer de hoofdpersoon aan het verstilde slot van de roman afscheid neemt van God, doet hij dan ook tevens uitgeleide aan zichzelf. De rest is stilte.
Thank you for visiting our website. Would you like to provide feedback on how we could improve your experience?
This site does not use any third party cookies with one exception — it uses cookies from Google to deliver its services and to analyze traffic.Learn More.